تعیین سن و پتروژنز توده نفوذی پنج کوه (جنوب شرق دامغان)

مجموعه آذرین پنج کوه در فاصله 58 کیلومتری جنوب شرق دامغان واقع شده است، که شامل. توده ی نفوذی با ترکیب پیروکسن سینیت و مونزونیت،بخشی ازنوارماگمایی ائوسن میانی تروداست که در سنگ های میزبان آتشفشانی – رسوبی نفوذ نموده است. بافت غالب در پیروکسن سینیت هیپیدیومورف گرانولار، پوئی کیلیتیک می باشد و پلاژیوکلاز، آلکالی فلدسپار و کلینوپیروکسن فنوکریست های شاخص تشکیل دهنده ی این واحد سنگی هستند. در مونزونیت بافت غالب هیپیدیومورف گرانولار، پوئی کیلیتیک و در بعضی نمونه ها بافت پورفیری با خمیره ی میکرولیتیمشاهده می شود که کانی های اصلی تشکیل دهنده ی آن شامل مقدار تقریبا برابر پلاژیوکلاز و آلکالی فلدسپار و کانی مافیک، پیروکسن می باشد. سنگ های آتشفشانی واجد بافت غالب پورفیریک با خمیره¬ی میکرولیتی جریانی هستند.کانی های اصلی آن ها شامل پلاژیوکلاز، آلکالی-فلدسپار،ارتوپیروکسن (انستاتیت)، کلینوپیروکسن (اوژیت) می باشند .بر پایه مطالعات الکترون مایکروپروب، ترکیب کلینوپیروکسن در پیروکسن سینیت ها و مونزونیت ها، از نوع دیوپسید و پلاژیوکلازها در مونزونیت ها از نوع آندزین و الیگوکلاز می باشند. بر پایه ی شیمی کانی کلینوپیروکسن نیز سری ماگمایی تمامی نمونه ها در قلمرو ساب آلکالن واقع می شوند در نمودارهای تعیین سری ماگمایی، نمونه های مورد مطالعه دارای ماهیت کالک آلکالن و شوشونیتی و نمونه های نفوذی متعلق به سری i را هستند. در نمودار تعیین درجه ی اشباع از آلومین نمونه های پلوتونیکی در محدوده ی متاآلومین واقع می شوند. دردیاگرام های عنکبوتی بهنجارشده نسبت به کندریت، عناصر نادر خاکی سبک (lree) نسبت به عناصر نادر خاکی سنگین (hree) غنی شدگی نشان می دهند که شاخص سنگ های کالک آلکالن قوس آتشفشانی زون های فرورانش می باشند. همچنین در نمودارهای عنکبوتی بهنجار شده نسبت به گوشته ی اولیه، غنی شدگی از عناصر u، cs، th، pb و sr و تهی شدگی از عناصر ti، p، nb و ta از ویژگی های بارز ماگماهای وابسته به فرورانش هستند. بر اساس داده های ایزوتوپی مانندεnd، i(87sr/86 sr)،hf ε و18o δ، نمونه های مورد مطالعه بر روی روند گوشته¬ای و به دور از مورب (morb) و در قلمرو زون های فرورانش قرار می گیرند. به طور کلی، داده های ژئوشیمی و ایزوتوپی بیانگر آن است که نمونه های مورد مطالعه دارای یک منشأ گوشته ای غنی شده دربالای محیط های فرورانش و با حداقل آلایش پوسته ای می باشند. .سن توده ی نفوذی مورد مطالعه 0.42± 49.21میلیون سال، بیانگر سن تبلور کانی زیرکن است که نشان می دهد توده نفوذی منطقه در زمان ائوسن میانی (لوتسین) متبلور شده است. بر اساس نمودارهای تکتونوماگمایی تمامی نمونه¬های پلوتونیکی و آتشفشانی در قلمرو کمان آتشفشانی قرار می گیرند.